Add parallel Print Page Options

20 Ang sobra nga pag-inom sa ilimnong makahubog magpahimo sa tawo nga bastos. Ang tawo nga maghubog-hubog dili maalamon.

Ang hari kon masuko morag nagangulob nga liyon. Kon pasuk-on mo siya, patyon ka gayod niya.

Dalaygon ang tawo nga maglikay sa kasamok; ang buang-buang lang ang gustog gubot.

Ang tapolan nga modaro sa panahon sa tingtanom walay anihon.

Ang hunahuna sa tawo mahimong sama kalawom sa tubig, apan kon maalamon ka, matugkad mo kini.

Daghan ang moingon nga maayo silang tawo, apan anaa ba kanilay masaligan?

Ang matarong nga tawo dili salawayon. Bulahan ang iyang mga anak nga nagasunod sa iyang pamatasan.

Kon mohukom ang hari, sutaon gayod niya pag-ayo kon kinsay naghimog daotan.

Wala gayoy makaingon nga hinlo na gayod ang iyang kasingkasing, nga wala na gayod siyay sala.

10 Ngil-aran ang Ginoo sa manglimbong ug timbang o pagtakos.

11 Ang mga binuhatan sa usa ka batan-on nagapadayag sa iyang pamatasan, kon siya matarong o dili.

12 Gihatagan kita sa Ginoo ug mata aron makakita ug dalunggan aron makabati.

13 Kon sige ka lang ug katulog, magutman ka. Bangon ug pagtrabaho, ug moabunda ang imong pagkaon.

14 Sawayon sa mamalitay ang baligya aron makahangyo siya. Apan kon mapalit na niya kini, ipasigarbo dayon niya kini.

15 Daghang mga bulawan ug mahalong mga bato, apan diotay ra ang manulti nga may kaalam.

16 Kon may tawo nga mosaad nga siyay mobayad kanimo sa utang sa tawo nga dili niya kaila,[a] siguroha nga makakuha ka gikan kaniya ug garantiya, aron masiguro mo nga mobayad siya.

17 Ganahag kaon ang tawo sa iyang linimbongan, apan sa ulihi, mahisama kini sa balas diha sa iyang baba.

18 Pangayog tambag kabahin sa imong mga plano o sa dili ka pa moadto sa gira.

19 Ang libakera manabi ug mga sekreto, busa likayi ang tawo nga sama niana.

20 Ang anak nga manunglo ug ginikanan mamatay sama sa suga nga napalong diha sa kangitngit.

21 Ang panulondon nga sa sinugdan imong gikuha sa dili pa hustong panahon dili makahatag kanimo ug kaayohan sa kaulahian.

22 Ayaw panimalos. Salig lang sa Ginoo, ug tabangan ka niya.

23 Ginakangil-aran sa Ginoo ang mga tawong nagapanglimbong sa timbangan. Dili kana maayo nga buhat.

24 Ang Ginoo maoy nagabuot sa atong kinabuhi, busa dili nato mahibaloan ang atong kapalaran.[b]

25 Makuyaw ang pagdali-dali ug saad nga imong ihalad ang usa ka butang ngadto sa Ginoo. Kinahanglang hunahunaon mo una kini sa dili ka pa mosaad.

26 Kon mohukom ang maalamon nga hari, sigurohon gayod niya kon kinsay naghimo ug daotan, ug silotan niya kini.

27 Ang atong konsensya o hunahuna[c] gamiton sa Ginoo sa paglamdag sa atong kinabuhi aron masusi nato ang atong pagkatawo.

28 Kon buotan ug matinud-anon ang usa ka hari, walay daotang mahitabo kaniya ug molungtad ang iyang paghari.

29 Garbo sa mga batan-on ang ilang kusog, ug dungog sa mga tigulang ang ilang katigulangon.[d]

30 Usahay maayo nga masilotan kita aron magbag-o kita.

Footnotes

  1. 20:16 tawo nga dili niya kaila: o, daotang babaye.
  2. 20:24 dili nato mahibaloan ang atong kapalaran: o, dili gayod nato matugkad ang mga nagakahitabo kanato.
  3. 20:27 konsensya o hunahuna: o, espiritu.
  4. 20:29 katigulangon: sa literal, uban.

20 Wine(A) is a mocker(B) and beer a brawler;
    whoever is led astray(C) by them is not wise.(D)

A king’s wrath strikes terror like the roar of a lion;(E)
    those who anger him forfeit their lives.(F)

It is to one’s honor to avoid strife,
    but every fool(G) is quick to quarrel.(H)

Sluggards(I) do not plow in season;
    so at harvest time they look but find nothing.(J)

The purposes of a person’s heart are deep waters,(K)
    but one who has insight draws them out.

Many claim to have unfailing love,
    but a faithful person who can find?(L)

The righteous lead blameless lives;(M)
    blessed are their children after them.(N)

When a king sits on his throne to judge,(O)
    he winnows out all evil with his eyes.(P)

Who can say, “I have kept my heart pure;(Q)
    I am clean and without sin”?(R)

10 Differing weights and differing measures—
    the Lord detests them both.(S)

11 Even small children are known by their actions,
    so is their conduct really pure(T) and upright?

12 Ears that hear and eyes that see—
    the Lord has made them both.(U)

13 Do not love sleep or you will grow poor;(V)
    stay awake and you will have food to spare.

14 “It’s no good, it’s no good!” says the buyer—
    then goes off and boasts about the purchase.

15 Gold there is, and rubies in abundance,
    but lips that speak knowledge are a rare jewel.

16 Take the garment of one who puts up security for a stranger;
    hold it in pledge(W) if it is done for an outsider.(X)

17 Food gained by fraud tastes sweet,(Y)
    but one ends up with a mouth full of gravel.(Z)

18 Plans are established by seeking advice;
    so if you wage war, obtain guidance.(AA)

19 A gossip betrays a confidence;(AB)
    so avoid anyone who talks too much.

20 If someone curses their father or mother,(AC)
    their lamp will be snuffed out in pitch darkness.(AD)

21 An inheritance claimed too soon
    will not be blessed at the end.

22 Do not say, “I’ll pay you back for this wrong!”(AE)
    Wait for the Lord, and he will avenge you.(AF)

23 The Lord detests differing weights,
    and dishonest scales do not please him.(AG)

24 A person’s steps are directed(AH) by the Lord.(AI)
    How then can anyone understand their own way?(AJ)

25 It is a trap to dedicate something rashly
    and only later to consider one’s vows.(AK)

26 A wise king winnows out the wicked;
    he drives the threshing wheel over them.(AL)

27 The human spirit is[a] the lamp of the Lord(AM)
    that sheds light on one’s inmost being.(AN)

28 Love and faithfulness keep a king safe;
    through love(AO) his throne is made secure.(AP)

29 The glory of young men is their strength,
    gray hair the splendor of the old.(AQ)

30 Blows and wounds scrub(AR) away evil,
    and beatings(AS) purge the inmost being.

Footnotes

  1. Proverbs 20:27 Or A person’s words are